Preek Gorinchem 12-12-2021 Uitgesproken door Ds Erwin de Fouw uit Vlaardingen LEZINGEN: JESAJA 35: 1-10, I KORINTIERS 4: 1-5 en MATTEUS 11: 2-10 Beste mensen, Vreugde. Daarover zal het vandaag gaan. Over de vreugde die wij vinden in God, in ons geloof. Want dat is de naam van deze zondag: zondag ‘verheugt u’, ‘Gaudete’ in het Latijn. Die vreugde horen wij in woord en muziek en we zien hem in de kleur roze, die erbij hoort: de kleur van de dageraad die oplicht in het Oosten. Een vrolijke kleur. Vroom en vrolijk. In de brief van Paulus aan de christenen van Filippi zegt hij: “Laat de Heer uw vreugde blijven.”. Deze tekst heeft zijn naam gegeven aan de derde zondag van advent. Het is de tekst van het keervers dat bij psalm 85 hoort. “Verblijd u, nu en altijd. De Heer is nabij!” Vreugde vinden we ook in de lezing uit Jesaja 35: de woorden en beelden van blijdschap buitelen over elkaar heen: “de woestijn zal zich verheugen, de dorre vlakte vrolijk zijn, de wildernis zal jubelen en bloeien…” En: “Wie door de Heer bevrijd zijn, keren terug. Jubelend komen zij naar Sion, gekroond met eeuwige vreugde.” Een mens kan zich op vele manieren blij voelen: - de uitgelaten feestvreugde van even niet anders aan je hoofd dan allen maar te dansen of lol maken na een examen - de opgeluchte blijdschap na een benauwde situatie We kunnen het nog wel verder aanvullen: de een wordt van heel andere dingen blij dan de ander. Echte blijdschap is heerlijk: je kunt er in opgaan en je kunt het met elkaar delen. Maar is er niet ook veel opgelegde blijheid? Feesten laten zich immers prima organiseren en regisseren? De tijd voor Kerstmis, is bijvoorbeeld vol met georganiseerde en georkestreerde blijheid, waar juist velen die in hun leven met verlies te kampen gekregen het dan moeilijk mee hebben. Maar ja, het moet gezellig zijn met Kerstmis, nietwaar? In deze coronapandemie lijkt het soms wel alsof mensen voortdurend dat soort blijheid missen en er alles aan doen om het toch te krijgen. Soms gaan ze er zelfs de grens voor over om het toch gewoon te halen in disco’s en nachtclubs die in Duitsland en België nog wel open zijn. Met de QR-code als vrijbrief om weer los te kunnen gaan. Het zou kunnen, dat we dat gevoel ook al een beetje bij Paulus en Jesaja krijgen: dat de vreugde van God, waarover zij spreken, ons opgelegd wordt. Alsof het niet echte ónze vreugde is, maar een vreugde die wij móeten voelen, als christenen. Want christenen zijn toch van die blije mensen? Zeker, wij worden als christenen opgeroepen ons geloof met vreugde te beleven. Evangelie betekent ‘blijde boodschap’ en geloven heeft dan ook alles te maken met het ervaren en delen van vreugde. Dat blijde van die boodschap maakt ook deel uit van de naam van onze gemeente en vroeger van de naam van onze kerk: ‘Evangelisch-Lutherse Gemeente’. De lutheranen voor ons begrepen best dat het wat mager zou zijn, als onze kerk naar de mens Maarten Luther zou worden genoemd. De naam en de houding van de kerk moest uitstralen wat in zijn verkondiging centraal moet staan: de blijde boodschap van Gods onvoorwaardelijke liefde voor elk mens, met alle nadruk op Gods genade. Evangelisch, dus: levend uit het evangelie. Maar dat is nog niet hetzelfde als: en nu moeten we steeds maar blij zijn. Alsof het in ons geloof alle dagen feest is. In het leven ís het immers ook niet alle dagen feest. Mensen ervaren in het leven veel verdriet en teleurstelling. Dat is voor christenen niet anders dan voor anderen die op God vertrouwen. Het geloof doet dat niet allemaal te niet. Wat kan die vreugde van het geloof dan wél zijn? Als we luisteren naar Jesaja en Paulus, dan heeft het te maken met de ervaring van de vreugde die er kan zijn terwijl alles om je heen ongewis is. Want de profeet spreekt met zijn opwekkende woorden moed in bij een onzeker en schuldbewust volk. En Paulus spreekt over ons als de leden van de kerk als “dienaren van Christus, aan wie het beheer over de geheimen van God is toevertrouwd”. Dat klinkt niet al te lichtvoetig. Het klinkt als een best zware taak: de geheimen van God beheren. Je krijgt kan dan al gauw gaan twijfelen of ze bij ons in goede handen zijn. En wat betekent dat eigenlijk: de geheimen van God? Waarom zou God iets geheim willen laten houden? Het gaat nu toch juist om verkondiging van de blijde boodschap? We moeten er toch juist mee naar buiten? Dat deed Paulus immers ook? Voor Paulus gaat het bij dat geheim om iets dat voor God eigenlijk geen geheim is, geen mysterie, maar voor de mens wel. Namelijk dat Gods grootheid tegen alle menselijke verwachtingen in nu juist in de dood van de mens Jezus aan het kruis duidelijk wordt. Een mysterie, omdat wij er nog altijd niet vanuit ons verstand bij kunnen, maar dat getuigt van Gods diepe wijsheid en liefde. Een boodschap die ergerlijk en aanstootgevend, nu niet minder dan toen hij voor het eerst verkondigd werd, omdat hij alle menselijke ideeën over Gods almacht op de kop zet. Een god die vanaf het kruis regeert, is die boodschap. In die tegenstijdigheid ligt nu juist de bevrijdende kracht. Het aardse machismo, dat in al onze verhoudingen steeds op de loer ligt, of het nu gaat om legers en rebellen die met elkaar strijden om de macht, om de soms niet minder belachelijke commerciële strijd die onze economie in de tang heeft, of om hoe de ene mens de andere mens kleineert, dat alles wordt door God aan de kaak gesteld. Eerder in deze brief zegt Paulus het zo: “...wij verkondigen een gekruisigde Christus, voor Joden aanstootgevend en voor heidenen dwaas. 24 Maar voor wie geroepen zijn, zowel Joden als Grieken, is Christus Gods kracht en wijsheid, 25 want het dwaze van God is wijzer dan mensen, en het zwakke van God is sterker dan mensen. Juist dat dwaze van God, dat ons vertelt dat door deze mens de wereld juist veranderd is en volkomen herschapen zal worden, is reden voor de hoop die wij koesteren. Jezus leek mislukt, maar hij werd opgewekt tot nieuw leven. Hij werd geboren als zovele arme en kleine mensen, maar juist in hem laat God zien wie hij is. Het doet ons uitzien naar een nieuwe wereld, het geeft ons de moed om ernaar op weg te gaan, het in ons leven uit te dragen, dat wij willen meezingen met dat refrein, dat ook deze Adventstijd voor Kerstmis. En het brengt ons tot een leven waarin wij het geduld met elkaar oefenen dat God ook met ons heeft. “Houd dus op te oordelen en wacht de tijd af dat de Heer komt...” Tot die tijd beleven wij de vreugde van het geloof als een voorsmaak van de tijd, dat God komen zal om Sion te kronen met eeuwige vreugde. Daarom vieren wij Advent, want: “De Heer is nabij.” Amen.